Chuyện về chiếc còng phức tạp và li kỳ

Phức tạp vì…

Chuyện là xa xưa con người đã biết ‘người đẹp vì lụa lúa tốt vì phân’ và cố gắng tôn phong vẻ đẹp của mình bằng đủ thứ trang sức làm từ vàng bạc đá quí... Và vì thế, trang sức cũng đã trở thành một thứ quà cáp xa xỉ cho nhiều người.

Mục vụ ở Kontum hai tháng hè, tôi cũng được các em tặng còng vàng dân tộc làm đồ ‘trang sức’. Người biết thì bảo có em nào thương nhớ cha mà cha cũng không muốn quên nên đeo mãi cái còng. Người không hay thì nghĩ

cha GIÀU – có vàng đeo tay. Phức tạp!

Li kỳ bởi...

Sự thể là nhà xứ tôi có trại tị nạn cho hơn 60 ‘mụ phù thủy’. Họ bị gọi là phù thủy vì người ta nghi ngờ họ dùng bùa ngãi giết người và bị đuổi ra khỏi nhà và làng. Họ đi lang thang vất vưỡng nên các trại tị nạn được thành lập.

Dù được trú ngụ ở trại nhưng họ vẫn còn bị biệt lập, nghi kỵ và phân biệt đối xử. Kể cả những người được coi là con nhà có đạo, được đào tạo bài bản. Một hôm, một anh chàng người công giáo, từng ở với các cha lâu năm, tốt nghiệp trường nhà dòng ra và vẫn làm việc với các cha, nghiêm nghị bảo tôi:

-        Đừng qua lại với mấy bà đó. Họ hết sức xấu xa và nguy hiểm.

Tôi bảo tôi qua đó thường xuyên và có khi còn ăn cơm của họ. Anh ta giật bắn người và nhìn tôi với ánh mắt dò xét rồi bảo:

-        Chắc chắn cha cũng có bùa phép nên họ không thể làm hại được cha.

Rồi anh chụp lấy tay tôi giơ lên, như phát hiện một bí mật gì ghê gớm, anh phán:

-        Đây đây, bằng chứng là cha cũng có cái còng phù thủy. Các ông phù thủy như cha rất ít nhưng họ còn ghê gớm hơn các bà phù thủy. Họ có thể giết cả làng.

Tôi nhịn không được cười còn anh ta thì hết sức nghiêm túc. Cuối cùng tôi nghĩ cần phải đã thông tư tưởng cho anh ta nên nói:

-        Cái còng này là của người ta tặng. Nó có tác dụng y khoa. Hay nói khác đi nó là chiếc máy chỉ thị sức khỏe. Khi em sắp đau bệnh, dù nặng hay nhẹ, nó sẽ chuyển màu thành sậm hơn. Rồi khi em sắp khỏe lại nó lại trở nên sáng như cũ.

-        Biết ngay mà. Đó là ma thuật. Nghe nói giáo hội cấm. Sao cha lại dùng?

-        Anh nghĩ quá rồi. Lý do rất đơn giản. Khi chúng ta bệnh, tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn bài tiết ra mang theo muối, axít amin chứa lưu huỳnh sẽ khiến cái còng này sậm màu đi. Và khi chúng ta khỏe lại, nó lại trở lại màu sáng vốn có của nó. Anh muốn thì khi về Việt Nam em mua tặng anh một cái.

Anh ta lắc đầu tỏ vẻ không chịu tin những gì tôi giải thích và bỏ đi cùng với sự ngờ vực. Tôi cũng không màng lý giải thêm.

Ôi chiếc vòng vàng phức tạp và li kỳ. Và phiền phức nữa.

Nhưng tôi không có ý định bỏ nó ra vì sự dị nghị của thế gian và tôi cũng không bỏ các bà phù thủy vì sự hiểu lầm của người đời. Cuộc sống vốn phức tạp và li kỳ, và hiểu lầm là một phần của cuộc sống.