Họ nói vậy để gài bẫy Người!

Tin Mừng hôm nay nhắc đến nhóm kinh sư và những người Pharisiêu, họ dẫn người phụ nữ ngoại tình tới và tố giác chị trước mặt Đức Giêsu để gài bẫy Ngài. Một hành động với hai mục đích, mà chẳng có mục đích nào lương thiện cả. Tuy nhiên, trước hết, chúng ta tìm hiểu một chút về hai nhóm người này để biết thực ra họ là ai. Có thể nói những gì Tin Mừng nói về hai nhóm người này chưa hoàn toàn diễn tả hết sự thật về họ. Nhóm này bắt xuất phát từ nhóm những người đạo đức thời Macabê. 

“Vào thời Đức Giêsu, người Pharisiêu rất được kính trọng vì chính đời sống đạo đức của họ.
Họ họp thành những cộng đoàn nhỏ, đóng kín. Họ chuyên cần suy niệm Kinh Thánh và quyết tâm tuân giữ tỉ mỉ mọi khoản luật, thành văn cũng như truyền khẩu. So với nhóm Xa-đốc, họ có tinh thần cởi mở hơn về mặt giáo lý và giải thích Kinh Thánh. Khuôn mặt người Pharisiêu được mô tả trong Tin Mừng không phản ánh hết sự thật về nhóm người này. Có lẽ Đức Giêsu lúc còn bé đã được các người Pharisiêu dạy giáo lý và cầu nguyện ở hội đường Na-da-rét.”[1] 

Còn nhóm kinh sư thì sao? “Đây là những người sau nhiều năm nghiên cứu đã trở thành những nhà chuyên môn về Kinh Thánh. (...). Họ có uy tín và ảnh hưởng lớn trong dân vì trong thời lưu đày, khi Đền Thờ và triều đình sụp đổ, người ta chú trọng đến việc học hỏi và sống Luật Chúa. Các kinh sư là người giải thích và áp dụng Luật cho hoàn cảnh mới. Có thể nói họ là những người kế tục sự nghiệp của các ngôn sứ. Họ hướng dẫn đời sống tinh thần của dân, còn tư tế chủ yếu chỉ lo phụng tự. Các kinh sư có mặt ở hội đường và càng lúc càng chiếm một vị thế quan trọng hơn trong Thượng Hội Đồng Do-thái bên cạnh các thượng tế và kỳ mục.”[2]

Chúng ta có thể tự hỏi rằng tại sao những con người đạo đức và được kính trọng như thế lại là những kẻ bất nhân, thích giết người hơn cứu người. Tại sao những người thông thạo Kinh Thánh như thế lại là kẻ mưu mô và nham hiểm, thích gài bẩy và tố giác người lành? Tại sao bao kiến thức Kinh Thánh và giáo lý của họ không thấm nhập vào cuộc sống của họ chút nào, để rồi họ vẫn sống bất nhân và nham hiểm?

Bất nhân ở chỗ họ không chừa cho tội nhân một con đường sống, nhưng muốn tự tay trừng trị, muốn thay quyền Thượng Đế để phán xét kẻ khác. Nham hiểm ở chỗ họ muốn Đức Giêsu phạm một trong hai tội: phá luật Môsê hoặc phạm luật Rôma. Nếu Ngài truyền không được ném đá thì Ngài vô tình phá luật Môsê vì trong sách Đệ-nhị-luật ghi: 22 Nếu một người đàn ông bị bắt gặp đang nằm với một người đàn bà có chồng, thì cả; hai sẽ phải chết: người đàn ông đã nằm với người đàn bà, và cả người đàn bà. Anh (em) phải khử trừ sự gian ác, không cho tồn tại ở Ít-ra-en. (Dnl 22,22). Nếu truyền ném đá thì Ngài phạm luật Rôma vì luật Rôma không cho phép người Do-thái được kết tội tử hình ai. Người Pharisiêu và các kinh sư ‘chắc mẫm’ rằng lần này thì Đức Giêsu phải ‘dính chấu’, vì không còn con đường nào khác.

Tuy nhiên, họ càng hùng hỗ bao nhiêu thì Đức Giêsu càng bình tĩnh bấy nhiêu. Lẽ thường nếu bị khích bác như thế, người ta sẽ vùng lên, chửi thẳng vào mặt kẻ bất nhân: sao các ông gian ác thế? Sao các người lại nham hiểm như vậy? Và Ngài cũng có thể vạch trần âm mưu thâm độc của họ vì Ngài dư biết là họ muốn gài bẫy Ngài, muốn tố giác Ngài, muốn giết chết Ngài. Nhưng không, Ngài đã không hành động như thế. Vì chưng, đường lối Thiên Chúa không như đường lối con người. Trái tim của Ngài không hẹp hòi như trái tim của chúng ta. Ngài không hành động nhỏ nhen theo kiểu “ăn miếng trả miếng” hay “lấy oán báo oán” như chúng ta.

Ngài ngồi xuống để đợi chờ lòng nhân của con người đứng lên. Ngài thinh lặng để lương tâm con người lên tiếng. Ngài bất bạo động để đánh động lòng bao dung của con người. Nhưng, đáng buồn thay. Lòng người chai đá không một chút hồi tâm. Dường như không còn chút hy vọng, không chút động lòng, không chút khoan dung, sự xót thương vắng bóng, cái ác đã bao trùm cả đám đông mù quáng. Tuy nhiên, Thiên Chúa không chịu thua sự chai đá của con người.

Ngài vẫn hy vọng người ta sẽ được biến đổi nhờ vào sự hoán cải. Ngước mắt lên, Ngài ôn tồn nói: “Ai trong các ông sạch tội, hãy ném đá chị này trước đi.” Đó không phải là một sự phản đòn, càng không phải là chiêu thức trả thù, mà là một LỐI MỞ. Ngài không muốn họ lún sâu vào cái ác, nhưng muốn họ hồi tâm, ý thức tội lỗi của mình. Ngài không muốn họ tự chôn vùi mình trong sự ghanh tỵ mù quáng nhưng muốn họ được giải thoát, giải thoát khỏi chính sự hẹp hòi của họ. Ngài không muốn tay họ vấy máu tội nhân, nhưng muốn họ chạm vào máu cứu chuộc bằng con đường hoán cải.

Bài Tin Mừng kết thúc tại đó, nhưng bài học thì vẫn còn mãi cho bao thế hệ con người. Chúa muốn mỗi người chúng ta trước khi phê phán người khác thì hãy tự soi gương nhìn lại cuộc sống của mình, kẻo rơi vào tình trạng: “Chân mình thì lấm bê bê, lại cầm bó đuốc mà rê chân người”. Việc lắng động tâm tư và đối diện với chính mình là điều hết sức cần thiết, là bước quyết định của việc hoán cải và thay đổi đời sống. 

Đối diện với sự thật đã khó, đối diện với sự thật lòng mình còn khó hơn. Tuy nhiên, không gặp gỡ được chính mình thì cũng sẽ không gặp được Thiên Chúa, vì TC ở trong thẳm sâu của cõi lòng mỗi người. Và không nhận ra lỗi lầm của mình để sửa chửa thì suốt đời chúng ta vẫn cứ như các kinh sư và Pharisiêu trong bài Tin Mừng. Vì chưng, như thánh Augustinô nói: “Kẻ nào càng ít để ý đến tội của mình, thì càng xoi mói tội người khác: đó là người không có niềm hy vọng. Họ không lo sửa sai mà chỉ lo cắn xé.” 

Ước mong rằng trong những ngày còn lại của mùa Chay này, mỗi người hãy tìm cho mình một thời gian thinh lặng, một cõi riêng tư cho Giêsu, để soi gương tâm hồn, để khám phá sự thật của đời mình, hầu biết hoán cải để có thể sống một cuộc sống sung mãn hơn trong Đức Giêsu, Đấng luôn mở lối và chờ đợi tội nhân quay trở về, để ôm lấy, để xiết chặt trong vòng tay yêu thương.

---

[1] Dân nhập Tân Ước.

[2] Sđd.